ตอบข้อสงสัย เก็บอัฐิไว้ที่บ้านได้ไหม ทำอย่างไรให้ถูกวิธี ?

ทุกคนคงรู้ดีว่าวันใดวันหนึ่ง เรา รวมถึงคนที่รัก ต่างก็ต้องจากโลกนี้ไปตลอดกาล จากกายเนื้อที่เคยเห็นกันมาตลอด ก็จะเหลือเพียง 'อัฐิ' หรือเถ้ากระดูก ไว้เก็บใส่โกศเป็นที่รำลึกถึง หรือนำไปลอยอังคารตามความเชื่อของแต่ละครอบครัว และนี่คือ 5 ความเชื่อในการเก็บอัฐิของคนไทย สรีระสุดท้ายที่ผู้จากไปทิ้งไว้ให้คนข้างหลังได้ดูต่างหน้า

ความเชื่อเกี่ยวกับสีของอัฐิ

ก่อนจะไปเจาะลึกถึงความเชื่อและวิธีการเก็บอัฐิไว้ที่บ้าน หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าสีของอัฐิหลังจากการฌาปนกิจเสร็จสิ้นนั้น มีอยู่หลายสี และอัฐิแต่ละสีก็มีความเชื่อที่แตกต่างกันออกไป โดยสีของอัฐิที่พบได้ทั่วไป มีทั้งหมด 4 สีด้วยกัน ได้แก่
 

• อัฐิสีขาว เชื่อว่าเป็นอัฐิของผู้ที่มีจิตใจดี มีบุญวาสนา หลังเสียชีวิตดวงวิญญาณจะเดินทางไปสู่สุคติ
   
• อัฐิสีชมพู เชื่อว่าเป็นอัฐิของผู้ที่มีบุญ ชื่นชอบการทำบุญในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่
   
• อัฐิสีเหลือง เชื่อว่าเป็นอัฐิของผู้ที่มีศีลธรรมตั้งมั่นอยู่ในใจ รักสงบ รักสันโดษ และเป็นคนจิตใจดี มีเมตตา
   
• อัฐิสีดำ เชื่อว่าเป็นอัฐิของผู้ที่จิตใจชั่วร้าย เคยทำสิ่งไม่ดีกับผู้อื่นเอาไว้เมื่อครั้งยังมีชีวิตอยู่
   

ทั้งนี้ ความหมายของสีอัฐิเหล่านี้เป็นเพียงความเชื่อส่วนบุคคลเท่านั้น เพราะ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เคยอธิบายเรื่องสีของอัฐิไว้ว่า สีของอัฐิสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น หากอัฐิเป็นสีชมพู แสดงว่ามีธาตุทองแดงปนอยู่มาก หากอัฐิเป็นสีเหลือง เกิดจากธาตุสังกะสี และหากอัฐิเป็นสีเขียว แสดงว่ามีธาตุเหล็กปนอยู่ ซึ่งธาตุต่าง ๆ เหล่านี้ก็มาจากยาที่ผู้เสียชีวิตรับประทาน หรือแก้วแหวนเงินทองที่อยู่ในโลงขณะที่ทำการเผาศพ นอกจากนี้ ยังขึ้นอยู่กับอุณหภูมิของไฟที่ใช้เผาอีกด้วย

สามารถเก็บกระดูกไว้ที่ไหนได้บ้าง ?

ภายหลังงานฌาปนกิจเสร็จสิ้นลง คำถามต่อไปที่คนส่วนใหญ่มักสงสัย คือ ‘จะเก็บกระดูกไว้ที่บ้านได้ไหม ?’ หรือควรเก็บอัฐิไว้ที่ไหนดี คำตอบก็คือสามารถเก็บได้ทั้งที่บ้านและที่วัดเลยทีเดียว
 

1. เก็บกระดูกไว้ที่บ้าน
 

เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเก็บกระดูกของบุคคลอันเป็นที่รักไว้ใกล้ตัว ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่หรือญาติผู้ใหญ่ท่านอื่น ๆ นิยมเก็บไว้ในโกศขนาดเล็ก สามารถนำมาบูชาและทำบุญได้สะดวก
 

2. เก็บกระดูกไว้ที่วัด

ใครไม่สะดวกเก็บกระดูกไว้ที่บ้าน ก็สามารถนำมาเก็บที่วัดได้เช่นกัน ซึ่งวัดส่วนใหญ่จะจัดเตรียมพื้นที่สำหรับเก็บอัฐิไว้ให้โดยเฉพาะ ทั้งเจดีย์หรือช่องบรรจุอัฐิบนกำแพง หรืออาคารที่เตรียมไว้สำหรับการเก็บอัฐิ และมีค่าบำรุงสถานที่ตามอัตราที่วัดแต่ละแห่งกำหนด

แนวทางการเก็บอัฐิไว้ที่บ้านอย่างถูกวิธี

สำหรับใครที่ต้องการเก็บอัฐิไว้ที่บ้าน เพื่อความเป็นสิริมงคลและป้องกันอัฐิได้รับความเสียหาย สามารถปฏิบัติตามแนวทางง่าย ๆ ได้ ดังนี้
 

• ไม่เก็บไว้ในห้องพระ เนื่องจากตามหลักฮวงจุ้ย เชื่อว่าการเก็บอัฐิผู้เสียชีวิตไว้ในห้องพระ จะก่อให้เกิดปัญหา คนในบ้านทำอะไรก็เจอแต่เรื่องติดขัด และไม่ควรวางรูปผู้เสียชีวิตหันหน้าหรือหันหลังให้ประตูบ้านเช่นกัน
   
• เก็บไว้ในภาชนะปิดมิดชิด ป้องกันความชื้นและแมลง และควรติดตั้งหิ้งสำหรับวางอัฐิไว้ค่อนข้างสูง เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ จนทำให้โกศเก็บอัฐิได้รับความเสียหาย
   
• เก็บให้พ้นจากแสงแดดและความชื้น และควรเช็ดทำความสะอาดเป็นประจำ เพื่อไม่ให้ฝุ่นจับโกศเก็บอัฐิ

การบูชาอัฐิอย่างถูกวิธี

หากคุณตัดสินใจเก็บอัฐิไว้ที่บ้าน สิ่งสำคัญคือการบูชาอัฐิอย่างถูกวิธี โดยเบื้องต้น วิธีการบูชาอัฐิ ได้แก่
 

• การทำบุญกระดูก นิยมทำในวันครบรอบวันเสียชีวิต วันสำคัญทางศาสนา และวันสงกรานต์
   
• การทำความสะอาดโกศบรรจุอัฐิ ด้วยการนำมาเช็ดทำความสะอาดฝุ่นละอองเป็นประจำ
   
• การทำบังสุกุล เพื่ออุทิศส่วนบุญส่วนกุศลไปให้ผู้ล่วงลับ

วิธีการจัดการกับอัฐิในรูปแบบอื่น ๆ

นอกเหนือจากการเก็บอัฐิไว้ที่บ้านหรือที่วัดแล้ว ปัจจุบัน ยังมีวิธีจัดการกับอัฐิในรูปแบบอื่น ๆ ให้เลือกด้วย โดยที่ได้รับความนิยมกันอย่างแพร่หลาย ได้แก่ การนำไปลอยอังคาร เพื่อให้ดวงวิญญาณผู้ล่วงลับไปสู่สุคติและร่มเย็นเหมือนดั่งสายน้ำ และการนำไปทำเป็นอัญมณี แล้วประกอบเป็นเครื่องประดับเพื่อพกติดตัว เช่น แหวน จี้ เข็มกลัด เพื่อเป็นที่ระลึกถึงผู้จากไปนั่นเอง

เพราะที่ Farawell Funeral Services เราเข้าใจว่าการจัดการกับความสูญเสียเป็นช่วงเวลาที่ยากลำบาก เราจึงมีบริการรับจัดดอกไม้งานศพและแพ็กเกจจัดงานศพโดยทีมงานผู้เชี่ยวชาญ พร้อมให้คำปรึกษาและช่วยคุณประสานงานทุกขั้นตอน ตั้งแต่การเคลื่อนย้ายร่างไปบำเพ็ญกุศล ตลอดจนการจัดการกับอัฐิอย่างถูกวิธี เพื่อส่งดวงวิญญาณของคนที่คุณรักไปสู่สุคติ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เบอร์ 097-496-9595 ตลอด 24 ชั่วโมง 

ข้อมูลอ้างอิง: 

1. ความเชื่อ ประเพณี และวิถีปฏิบัติต่ออัฐิของพุทธศาสนิกชนไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม 2567 จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/257973 
    
2. "ดร.เจษฎา"ไขข้อข้องใจหลังฌาปนกิจพบ"อัฐิ"สีชมพู. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม 2567 จาก https://www.newtv.co.th/news/70303